შეხვედრა ჩატარდა არასამთავრობო ორგანიზაციის “მშობლები განათლებისთვის” მიერ ორგანიზებული ვებინარების სერიის ფარგლებში. შეხვედრას უძღვება “მშობლები განათლებისთვის” დირექტორი მეგი კავთუაშვილი. მთავარი მომხსენებელი კი პროფესიული განათლების ექსპერტი ნინო ელბაქიძეა. მშობლებისთვის უფასო საინფორმაციო შეხვედრების და ვებინარების მიზანია, პანდემიის და მის შემდგომ პერიოდში არსებობდეს სივრცე, სადაც ბავშვის აღზრდით და განათლებით დაინტერესებული საზოგადოება ერთმანეთს გამოცდილებას და სიახლეებს გაუზიარებს.

ფსიქოლოგი მაია ჯიბუტი: “იმისათვის, რომ ბავშვები არ აღმოჩნდნენ  ისეთი ფსიქოლოგიური და ფიზიკური ჯანმრთელობის რისკების წინაშე, როგორიცაა სხვადასხვა ნერვული ტიკები, მავნე ჩვევების დაუფლება – თამბაქო, ალკოჰოლი, ნარკოტიკი, გადაჭარბებული კვება,  სკოლის ხშირი გაცდენა, სწავლაში ჩამორჩენა და სხვა, ამისათვის მშობლებმა საჭიროა გაითვალისწინონ რამდენიმე რეკომენდაცია.

რეკომენდაცია 1: დღის განმავლობაში შეძლებისდაგვარად გამოიყენეთ დილის და საღამოს დრო ბავშვებთან ურთიერთობისთვის. მოუმზადეთ ბავშვებს საუზმე, ვახშამი, გააცილეთ/წაიყვანეთ სკოლაში ან საღამოს წამოიყვანეთ მეგობრისგან. ამ მოკლე დროით ისარგებლეთ და გამოხატეთ შვილების მიმართ სითბო, სიყვარული, უთხარით, რომ ბედნიერებაა მათი მშობლობა; აღნიშნეთ მათი წარმატებები; გაიზიარეთ მათი ნებისმიერი ემოცია; დღის განმავლობაში დაურეკეთ და უბრალოდ მოიკითხეთ.

რეკომენდაცია 2: ეცადეთ შაბათ-კვირას წახვიდეთ შვილებთან ერთად პარკში, კინოში. ითამაშეთ სამაგიდო ან სხვა თამაშები. ბავშვებს ექნებათ გარკვეული სურვილები და შესაძლებლობის ფარგლებში შეუსრულეთ. შვილებმა უნდა იცოდნენ, რომ საჭიროების შემთხვევაში, ნებისმიერ დროს მშობლები იქნებიან მათ გვერდით.

რეკომენდაცია 3: შეიმუშავეთ შვილებთან ერთად გარკვეული ოჯახური სტანდარტები და ქცევის წესები. სამსახური და სკოლა ამ სტანდარტის განუყოფელი ნაწილი იქნება. შესაბამისად, ბავშვებს  ეცოდინებათ თუ რამდენად მნიშვნელოვანია სამსახური ოჯახური კეთილდღეობისთვის. ასევე, თქვენ თუ გრძნობთ, რომ სახლში დაბრუნების შემდეგ შვილებთან ურთიერთობის ხარჯზე ხდება სხვებთან კომუნიკაცია, დაემორჩილეთ წესებს, ტელეფონს გაუთიშეთ ზარი და განაგრძეთ შვილებთან ერთად ცხოვრებით ტკბობა. გახსოვდეთ, მთავარია შვილებთან ურთიერთობის ხარისხი და არა დრო!” 

ანიმაცია დამზადებულია კონრად ადენაუერის ფონდის მხარდაჭერით “მშობელთა დისტანციური სკოლის” ფარგლებში.

ანიმაციის ავტორია არასამთავრობო ორგანიზაცია “მშობლები განათლებისთვის”.

ანიმაცია მოიცავს ფსიქოლოგ მაია ჯიბუტის რეკომენდაციებს: “ოდესმე გადაგირთავთ ტელევიზორი ან გადაგიტანიათ თქვენი შვილის ყურადღება სხვა რამეზე მაშინ, როცა ტელევიზიით გადის ჰიგიენური საფენების თუ კონდომის რეკლამა ან ფილმის ინტიმური სცენები? თუ კი, ეს დიდი ალბათობით ნიშნავს იმას, რომ თქვენ თავს ვერ გრძნობთ კომფორტულად ამ საკითხებზე  საუბრისას. სახლი კი არის საუკეთესო ადგილი იმისათვის, რომ  წამოიწყო საუბარი სხვადასხვა საკითხებზე, რომელიც კავშირშია სხეულის, სექსუალობისა და გენდერის საკითხებზე.

კვლევები აჩვენებს, რომ ახალგაზრდების განათლება სექსუალობის შესახებ ამცირებს არასასურველი ორსულობის, სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციების და აივ/შიდსის შემთხვევებს, და ეხმარება მათ, მიიღონ გაცნობიერებული გადაწყვეტილება სქესობრივად აქტიური ცხოვრების დაწყების დროსთან დაკავშირებით.

რეკომენდაცია 1 – იმისათვის, რომ თქვენმა შვილმა არ დაიწყოს სექსუალობასთან დაკავშირებულ საკითხებზე ინფორმაციის სხვაგან მოძიება, რაც ხშირ შემთხვევაში არ იქნება სანდო და სწორი, შეეცადეთ თქვენ წამოიწყოთ ამ თემებზე საუბარი. ბავშვის ღირებულებები და დამოკიდებულებები ფორმირდება ოჯახში და შესაბამისად ოჯახში სექსუალობის საკითხებზე საუბრის შესაძლებლობა დაეხმარება მას განსაზღვროს თავისი ღირებულებათა სისტემა.

რეკომენდაცია 2 – თუ თქვენ ხართ მშობელი, რომელსაც არასოდეს გისაუბრიათ თქვენს შვილთან სექსუალობის საკითხებზე, არ დაიბნეთ, პირველ რიგში თავად მიიღეთ სპეციალისტებისგან სათანადო ინფორმაცია, რომ შეძლოთ საუბრის სწორად დაწყება. ვინ არის პასუხისმგებელი სექსუალობისა და სექსის საკითხებზე საუბარზე? პასუხისმგებელია დედა? პასუხისმგებელია მამა? პასუხისმგებელია ორივე მშობელი? იდეალურ ვარიანტში, ორივე მშობელი, რათა დარწმუნებულები იყოთ რომ თქვენი შვილი იღებს სწორ ინფორმაციას. სახლში ამ საკითხებზე ღიად საუბრით თქვენ დანერგავთ და გააძლიერებთ თქვენი ოჯახის ღირებულებათა სისტემას.

რეკომენდაცია 3 – გაითვალისწინეთ, ახალგაზრდების დაშინება სქესობრივი ურთიერთობისგან თავის შეკავების მიზნით, როგორც წესი კონტრ პროდუქტიულია. ეს გამოიწვევს თქვენ შორის ღია ურთიერთობის შეწყვეტას. შესაბამისად, მოზარდები დაიწყებენ ისეთი გარემოს მოძიებას, სადაც ისინი უსაფრთხოდ, ღირებულად და მხარდაჭერილად იგრძნობენ თავს. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მშობელი თვლის რომ მოზარდს არ უნდა ჰქონდეს სქესობრივი ურთიერთობა ქორწინებამდე, უკეთესია თუ არ დავმალავთ მათგან ჩვენს დამოკიდებულებას, მაგრამ ისეთ თემებზე საუბარი, როგორიცაა უსაფრთხო სქესობრივი ურთიერთობები და კონტრაცეფცია მაინც აუცილებელია. გადაუჭარბებლად შეიძლება ითქვას, რომ ეს ინფორმაცია შესაძლოა სიკვდილ-სიცოცხლის ტოლფასი იყოს მოზარდისთვის.

ჩვენ შეიძლება გავკიცხოთ, დავარიგოთ მოზარდები, რჩევა მივცეთ
მათ, მაგრამ მათ უნდა იცოდნენ, რომ პრობლემების არსებობის
შემთხვევაში ჩვენ ყოველთვის მის გვერდით ვიქნებით. რომ ჩვენ, მშობლები, მათი
მხარდამჭერები ვართ!”

ანიმაცია დამზადებულია კონრად ადენაუერის ფონდის მხარდაჭერით.

ანიმაციის ავტორია არასამთავრობო ორგანიზაცია “მშობლები განათლებისთვის” ანიმაციის გამოყენება ავტორთან შეთანხმების გარეშე დაუშვებელია

ანიმაცია მოიცავს ფსიქოლოგ მაია ჯიბუტის რეკომენდაციებს:

“მშობლების შფოთვას სხვადასხვაგვარი ახსნა შეიძლება მოვუძებნოთ, ერთერთია სიახლეების მიმართ კრიტიკული დამოკიდებულება. შფოთვის მიზეზი შეიძლება იყოს თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენების უცოდინრობა. ხშირად მშობლების უნარები გაცილებით ჩამორჩება მათი შვილებისას. თანამედროვე პედიატრები ამბობენ, მნიშვნელოვანია კომპიუტერთან/გაჯეტთან ურთიერთობის შინაარსი, კონტექსტი და არა დროის ხანგრძლივობა. ბავშვის განვითარებაზე გარემოში არსებული უამრავი ფაქტორი ახდენს გავლენას და არ შეიძლება, მარტივად კომპიუტერს დავაბრალოთ მოზარდის პრობლემები.

რეკომენდაცია 1 მშობლებს გააზრებული უნდა ჰქონდეთ ბავშვთან ჯანსაღი ურთიერთობის საჭიროება. ხშირად მშობლებისთვის კომფორტულია, როდესაც შვილები კომპიუტერთან დიდ დროს ატარებენ. სასურველია, რომ შვილთან ურთიერთობისას ფიზიკურად და მენტალურად იყვნენ ჩართულნი, ესაუბრონ და ეთამაშონ მას და ამ დროს არ დაკავდნენ საკუთარი საქმეებით.

რეკომენდაცია 2 სასურველია, მშობლებმა მოიძიონ ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ როგორ შეიძლება აღზარდონ 21-ე საუკუნეში ადამიანი, რომლის ერთი-ერთი მნიშვნელოვანი უნარი ციფრულ წიგნიერებაა. მოზარდისთვის საჭიროა ხელი მიუწვდებოდეს იმ რესურსებზე, რომელიც აღმოჩენების გაკეთების და ციფრული სამყაროსგან სარგებლის მიღებას შეძლებს. მშობლებმა  კი არ უნდა გამოურთონ კომპიუტერი/გაჯეტი, არამედ მასთან ერთად აქტიურად ჩაერთონ საკუთარი შვილის სწავლასა და თამაშში.

რეკომენდაცია 3 სასურველია ჩვენს შვილებს პატარა ასაკიდან ვასწავლოთ  ეკრანთან გატარებული დროის მენეჯმენტი. ასაკის მატებასთან ერთად, მათ დამოუკიდებლად მოუწევთ ინტერნეტთან ურთიერთობა. ამიტომ უნდა ვასწავლოთ საკუთარი ქცევის მართვა ონლაინ თამაშებსა და სოციალურ მედიაში. მოზარდს უნდა შეეძლოს კიბერბულინგის იდენტიფიცირება, ნამდვილი ინფორმაციის ყალბისაგან და სანდო კონტაქტების საეჭვოსაგან გარჩევა.

ჩვენი შვილები ტექნოლოგიის გამომყენებლები უნდა გახდნენ და არა პირიქით – ტექნოლოგიებმა არ უნდა  მართონ მათი ყოველდღიური ცხოვრება!” 

 ანიმაცია დამზადებულია კონრად ადენაუერის ფონდის მხარდაჭერით. 

ანიმაციის ავტორია “მშობლები განათლებისთვის”. ანიმაციის გამოყენება ავტორთან შეთანხმების გარეშე დაუშვებელია.

სხვა ანიმაციების სანახავად ეწვიეთ მშობელთა ციფრულ სკოლას www.mshobeltaskola.ge

განათლების დარგის ტრენერის, მანანა ჯინჭარაძის რჩევები მშობლებს:

“სოციალურ ქსელში არასრულწოლოვანი პირის რეგისტრაცია ბაშვების უსაფრთხოებას რისკის ქვეშ აყენებს. მოსმენილი ამბის მაგალითზე შეგვიძლია განვსაზღვროთ, თუ რამდენად არის ფსიქოლოგიურად მზად არასრულწლოვანი მიიღოს ამ ტიპის მესიჯები და გაუმკლავდეს უხარისხო, დამთრგუნველ და მისთვის უცხო ინფორმაციას. თუ ამის მიუხედავად ბავშვს მაინც ვაძლებთ უფლებას გახსნას ანგარიში, უნდა გავაფრთხილოთ არაკეთილმოსურნე ადამიანების შესახებაც, რომელთაც შეუძლიათ ბავშვისთვის შეუფერებლი ინფორმაცია (წერილი, მესიჯი, ფოტო, ფილმი) მიაწოდონ მოზარდს. ასევე უნდა მოამზადოთ და შეაგუოთ, რომ მის ნააზრევს, სტატუსს და გამოქვეყნებულ ინფორმაციას შეიძლება უარყოფითი შინაარსის შემცველი შეფასება მოჰყვეს.

ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ გაუფრთხილდეს ისეთ ინფორმაციას, როგორიც არის:  სახელი, გვარი; ტელეფონის ნომერი; მისამართი; სკოლა, სადაც სწავლობს; წრეები, სადაც დადის; ინტერესები; პირადი ნომერი; ფოტო და ვიდეო მასალა მისი გამოსახულებით.  თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით ბოროტმოქმედებს შეუძლიათ პირადი ცხოვრების ამსახველი ინფორმაციის მოპოვება, მისი გამოყენება ფინანსური სარგებლის მიღებისათვის ან შანტაჟისთვის.

რეკომენდაცია პირველი: გაითვალისწინეთ  ბავშვის სოცქსელში გაწევრიანების ასაკი და ნუ წაახალისებთ ამას ადრეული ბავშვობიდან.

რეკომენდაცია მეორე: თუ თქვენმა არასრულწლოვანმა შვილმა მაინც მიიღო სოცქსელების მოხმარების გადაწყვეტილება, შეეცადეთ დაუდგინოთ სასარგებლო წესები: შეუმცირეთ ინტერნეტით სარგებლობის დრო, გაერკვიეთ ჩამოტვირთული აპლიკაციების, თამაშების მიზნობრიობაში, თვალი ადევნეთ, რომელ პროგრამებს იყენებს.

რეკომენდაცია მესამე: გააცანით მისი, როგორც ინტერნეტმოქალაქის პასუხისმგებლობები,  მიუთითეთ სექსტინგის საფრთხეების შესახებ, აუხსენით რას ნიშნავს პირადი ინფორმაცია და რა შეიძლება მოჰყვეს მის გასაჯაროებას.”

ანიმაცია დამზადებულია კონრად ადენაუერის ფონდის მხარდაჭერით.

ანიმაციის ავტორია არასამთავრობო ორგანიზაცია “მშობლები განათლებისთვის”. ანიმაციის გამოყენება ავტორთან შეთანხმების გარეშე დაუშვებელია.

ანიმაცია მოიცავს ფსიქოლოგ მაია ჯიბუტის რეკომენდაციებს

“”მოზარდობის ასაკში რადიკალურად იცვლება ბავშვის ფიზიოლოგია და ფსიქოლოგია. ადამიანის სასიცოცხლო ციკლში იგი შეფასებულია,  როგორც ერთ-ერთი რთულად გასავლელი პერიოდი. მშობლებმა და პედაგოგებმა კარგად უნდა გააცნობიერონ გარდატეხის ასაკის სირთულეები და ისწავლონ თინეიჯერებთან სწორად ურთიერთობა. იმისათვის, რომ სკოლამ და ოჯახმა გარკვეულ სირთულეებს გაართვან თავი სასურველია გაითვალისწინონ საყურადღებო რეკომენდაციები:

რეკომენდაცია 1: სწორედ ოჯახი და სკოლაა ვალდებული ამ პერიოდში  მოზარდს აჩვენოს და აგრძნობინოს სითბო და სიყვარული. საჭიროების შემთხვევაში აღმოუჩინოს მხარდაჭერაც. მშობლებმა და პედაგოგებმა თავად აჩვენეთ მორალური ქცევის მაგალითები. დაეხმარეთ მოზარდს პოზიტიური თვითშეფასების ფორმირებაში: მაგალითად, მოუწონეთ კარგად შესრულებული სამუშაო, ყურადღება გაამახვილეთ მათ ნიჭსა და უნარებზე, დააფასეთ  მათი მცდელობები და მიღწევები.

გარდატეხის ასაკში იცვლება მოზარდის ხასიათი, შეხედულებები, ქცევები, ინტერესები!

რეკომენდაცია 2: როცა მოზარდი ცუდად იქცევა თავი აარიდეთ ზედმეტად მკაცრი დისციპლინარული ნორმების გამოყენებას. რაციონალურად აუხსენით მას ქცევის წესები.

გახსოვდეთ, რომ მოზარდს შეიძლება არა ერთი ”მეორე შანსი” დასჭირდეს.

ამ შემთხვევაში დასჯა – სკოლიდან გაძევება არ არის გამოსავალი, ეს შეიძლება დამღუპველიც კი აღმოჩნდეს მოსწავლისთვის. სკოლამ დემოკრატიული მეთოდების გამოყენებით უნდა შეძლოს მოსწავლეებში პასუხიმგებლობის და თანამშრომლობის განვითარება. პედაგოგები თავად უნდა იყვნენ პოზიტიური ქცევის მოდელები.

მოზარდები ”იზომებენ”, ”ირგებენ”, ”ცდიან” სხვადასხვა როლს, ამიტომ გამოყავით როლი პიროვნებისგან – გააკრიტიკეთ ქცევა და არა მოზარდი!

რეკომენდაცია 3: კარგად უნდა გვახსოვდეს, რომ გარდატეხის ასაკში განსაკუთრებით იზრდება თანატოლთა ჯგუფების მნიშვნელობა და გავლენა.  ფიზიკური, ემოციური და სოციალური ცვლილებებით         გამოწვეულ   პრობლემებთან გასამკლავებლად მოზარდებს თანაგრძნობა და მხარდაჭერა ესაჭიროებათ. ამას კი, ბუნებრივია, იმათთან ეძებენ, ვისაც მსგავსი განცდები და პრობლემები აქვთ. თანატოლთა წრე მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მოზარდის სოციალური უნარ-ჩვევების განვითარებაში. ყოველი მოზარდი ოცნებობს ნამდვილ მეგობარზე, რომელსაც შეიძლება ბოლომდე ენდოს.

მოზარდებს მართალია ახასიათებთ ერთმანეთის       მიმბაძველობა, მაგრამ თქვენ ნუ ეცდებით თქვენი შვილის ცუდი ქცევა მიაწეროთ სხვა ბავშვებს, მით უფრო თუ ამაში არ ხართ დარწმუნებული. მოიწვიეთ შვილის მეგობრები ოჯახში, გაიცანით ისინი და შეეცადეთ გაარკვიოთ მათი ინტერესები.

ძვირფასო მშობლებო და პედაგოგებო შეეცადეთ თქვენს შვილებს და მოსწავლეებს  ამ მნიშვნელოვან და რთულ  ასაკში გაუგოთ, უთანაგრძნოთ და ასწავლოთ!”

ანიმაცია დამზადებულია კონრად ადენაუერის ფონდის მხარდაჭერით.

ანიმაციის ავტორია არასამთავრობო ორგანიზაცია „მშობლები განათლებისთვის“. ანიმაციის გამოყენება ავტორთან შეთანხმების გარეშე დაუშვებელია