ჩვენ, მშობლები, შეშფოთებულები ვართ, რომ საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენიდან 33 წლის შემდეგაც კი საყოველთაო და ხარისხიანი განათლება ბავშვებისთვის არ არის ხელმისაწვდომი.

ჩვენ საკუთარი თვალით ვხედავთ, რომ განათლების ხარისხი ოჯახის ფინანსური შესაძლებლობების პირდაპირპროპორციულია, რაც ეწინააღმდეგება დემოკრატიის, თანასწორობის, გამჭვირვალობის, სამართლიანობის პრინციპებს. სასკოლო განათლების ხარვეზების ამოსავსებად მშობლებს გვიწევს უამრავი რესურსის დახარჯვა რეპეტიტორებზე. ქვეყანაში არსებული მძიმე სოციალური ფონის გათვალისწინებით კი აშკარაა, რომ განათლების სისტემა სიღარიბისთვის წირავს მომავალ თაობას.

ჩვენ ვღელავთ, რომ ირღვევა ჩვენი შვილების საუკეთესო ინტერესები და ხარისხიან განათლებაზე წვდომის უფლება. ჩვენ და ჩვენი შვილები ყოველდღიურ რეჟიმში ვიმკით პასუხისმგებელ პირთა გულგრილობის და დაუსრულებელი ან სულაც რეგრესირებული რეფორმების შედეგებს.

ჩვენ გათავისებული გვაქვს ის მოვალეობა, რაც გვაკისრია ჩვენი შვილების და სკოლის წინაშე. ჩვენ მზად ვართ აქტიურად ვისმჯელოთ და წვლილი შევიტანოთ სასკოლო გარემოს გაუმჯობესებაში.

ჩვენი შეფასებით კი საშუალო განათლების საფეხურზე შექმნილი სავალალო მდგომარეობა ასეთია:

• კლასებში მოსწავლეთა რაოდენობა 25-დან 40-მდე, ხოლო ერთ სკოლაში ცვლების რაოდენობა 1-დან 3-მდე მერყეობს.
• მოსწავლეთა ინტერესი საგნების და გაკვეთილების მიმართ დაბალია, რაც ხშირად გამოწვეულია სწავლების ინტერაქციული და თანამედროვე მეთოდების ნაკლებობით. მაღალ კლასებში ხშირია გაკვეთილების ჩაშლა ან გაცდენა პედაგოგთა მიერ. ხოლო გაკვეთილზე – უმართავი გარემო, გაუსაძლისი ხმაური და აურზაური.
• მასწავლებლები ვერ იყენებენ ინდივიდუალურ მიდგომებს. დამკვიდრებულია სწავლების ერთიანი მეთოდოლოგია, რომელიც არ ითვალისწინებს მოსწავლეების მრავალფეროვან საჭიროებებსა და დასწავლის სტილს. საკლასო პროცესი არის ცალმხრივი კომუნიკაცია, სადაც მოსწავლეები იშვიათად არიან წახალისებული იაზროვნონ ანალიტიკურად, განავითარონ აზრი და არგუმენტაცია ან ჩაერთონ გაკვეთილის პროცესში.
• მოსწავლეებსა და მასწავლებლებს შორის არსებობს პატივისცემის დეფიციტი. საკლასო ოთახებიდან ყოველდღიურ რეჟიმში ისმის ყვირილის ხმა. პედაგოგებს უჭირთ მოსწავლეთა ქცევის მართვა, რადგან ისინი არ ფლობენ შესაბამის პროფესიულ უნარებს. ერთ-ერთი გავრცელებული „სტრატეგია“ კი ბავშვებზე ფსიქოლოგიური ძალადობაა, რაც გამოიხატება ხმამაღალ, ღირსებაშემლახველ კომუნიკაციასა და ე.წ. ნიშნებით მანიპულაციაში.
• განათლების სისტემა, რომელიც არ აკმაყოფილებს სტანდარტებს, იწვევს ფსიქოლოგიურ პრობლემებს მოსწავლეებში. ამ დრომდე სკოლების უმრავლესობას არ ჰყავს ფსიქოლოგი, რომელიც ადგილზე იმუშავებს აღმოჩენილი პრობლემის გადასაჭრელად და/ან იზრუნებს სპეციალისტთან დროულ გადამისამართებაზე. ამავე დროს, სკოლაში მყოფ პირებსაც ხშირად არ აქვთ შესაბამისი კომპეტენცია, ეფექტიანად მართონ არსებული გამოწვევები (მაგალითად, ბულინგი, ბავშვებს შორის კონფლიქტები) ან იმუშაონ პრევენციაზე.
• სკოლაში გატარებული 5 თუ 6 საათის შემდეგ, მოსწავლეებს უწევთ კერძო რეპეტიტორებთან და კლასგარეშე აქტივობებზე სიარული, რაც იწვევს ბავშვების ფიზიკურ და გონებრივ გადაღლას. დღის განმავლობაში ისინი იკვებებიან ცუდად, ან საერთოდ არ იკვებებიან, რადგან მიუხედავად მშობლებისა და საზოგადოებრივი ჯგუფების მოთხოვნისა, სახელმწიფოს ამ დრომდე არც ერთი ქმედითი ნაბიჯი არ გადაუდგამს სასკოლო კვების პროგრამის დასანერგად. მოსწავლეებს არასაკმარისი დრო რჩებათ საშინაო დავალებების შესასრულებლად, რომ აღარაფერი ვთქვათ დასვენებაზე.
• სკოლაში სიარულის ერთადერთი მიზანი ვალდებულებაა. მე-12 კლასში სკოლებში გაკვეთილები არ ტარდება. მოსწავლეთა უმრავლესობა სკოლის ნაცვლად კერძო რეპეტიტორთან დადის. ხოლო ის მოსწავლეები, რომელთა ოჯახებს შესაბამისი ფინანსური შესაძლებლობა არ აქვს, განათლების მიღმა რჩება. მოსწავლეებს დაკარგული აქვთ სწავლისადმი ლტოლვა და იმედგაცრუებულნი არიან განათლების სისტემით. სკოლაში სიარულის ერთადერთი მიზეზი ნიშნების მიღება და სკოლის დამამთავრებელი ატესტატის აღებაა.
• სკოლებს თითქმის არ გააჩნიათ დამხმარე რესურსები, იმისათვის, რომ სასწავლო პროცესი იყოს საინტერესო და შინაარსიანი, ხოლო პედაგოგს გაუადვილდეს მოსწავლის ინტერესის აღძვრა და შენარჩუნება. არ ფუნქციონირებს ქიმიისა და ფიზიკის ლაბორატორიები, სპორტული დარბაზები და კლუბები, ტექნოლოგიური კაბინეტები, ხელოვნების წრეები, რაც ართულებს მოსწავლეების მიერ აღნიშნული დისციპლინების დაძლევას და ახალი უნარების განვითარებას.
• მშობლებს არ გვაქვს საგაკვეთილო პროცესის მონიტორინგის მექანიზმი. უამრავი ხელის შემშლელი პირობის გამო, ბევრი მშობელი ვერ ახერხებს დაესწროს შვილის გაკვეთილს. ასეთ ვითარებაში, ერთადერთი გამოსავალია, ბერკეტები ხელში აიღოს სახელმწიფომ და შეიმუშავოს ქმედითი მოდელი, ჩატარებული გაკვეთილების ხარისხის გასაზომად. მშობლების მანიფესტი
• სკოლა არ განიხილავს მშობლებს, როგორც პატნიორებს და შესაბამისად არ აქვს მშობლებთან თანამშრომლობის სტრატეგიული ხედვა თუ მიდგომა. არ არსებობს სკოლებში მშობელთა ჩართულობის ქმედითი მექანიზმები. აქტიური მშობლების ნაწილს სკოლის ადმინისტრაცია მტრულად აღიქვამს და მის მარგინალიზაციას ცდილობს. მშობლების მასწავლებლებთან შეხვედრის შეზღუდული დროის გამო, ვერ ხერხდება მოსწავლეთა პროგრესისა და აკადემიური განვითარების შესახებ განხილვა. სკოლის ადმინისტრაცია თავს უძლურად თვლის იმოქმედოს მოსწავლის სასიკეთოდ. .

ჩვენ და ჩვენს შვილებს მეტის მოთმენის და ბავშვების ინტერესებთან კომპრომისზე წასვლის ფუფუნება აღარ გვაქვს. არსებული მდგომარეობის გამოსწორებით დაინტერესებული მშობლები მოვითხოვთ, საქართველოს მოსახლეობის გადახდილი გადასახადები დაიხარჯოს სასკოლო განათლების ხარისხის გაუმჯობესებაზე, კერძოდ,

• საქართველოს ხელისუფლებამ უმოკლეს დროში შეიმუშაოს და დაუყოვნებლივ გამოაქვეყნოს წლობით გაჭიანურებული სკოლების მშენებლობა-რეაბილიტაციის სამოქმედო გეგმა. მუნიციპალიტეტებისა და ეკონომიკის სამინისტროს ბალანსზე არსებულ მიწებზე აშენდეს ახალი სკოლები, რათა განიტვირთოს კლასები და მოსწავლეებმა შეძლონ თანამედროვე საგანმანათლებლო ინფრასტრუქტურის შენობებში განათლების მიღება.
• განიტვირთოს სასწავლო პროგრამები და მოერგოს ბავშვის განვითარების ასაკობრივ თავისებურებებს და შესაძლებლობებს.
• უმოკლეს დროში შემუშავდეს და ამოქმედდეს საკლასო ოთახებში სასწავლო პროცესების რეგულარული მონიტორინგის და შეფასების სისტემა, სწავლების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით.
• გაძლიერდეს მასწავლებლებისთვის უწყვეტი პროფესიული განვითარების შესაძლებლობები მათი კვალიფიკაციისა და სწავლების უნარების გასაუმჯობესებლად, სწავლების ეფექტური მეთოდებისა და კლასის მართვის ტექნიკების დასაუფლებლად. აქცენტი გაკეთდეს ინოვაციურ და მოსწავლეზე ორიენტირებულ სასწავლო მეთოდებზე. გაძლიერდეს დამრიგებლის როლი და მისია. გაიზარდოს დამრიგებლების ანაზღაურება და მოხდეს მათი პროფესიული ზრდა.
• დაინერგოს იმ მასწავლებლების აღიარების და წახალისების სისტემა, რომლებიც აჩვენებენ სანიმუშო სწავლების პრაქტიკას. გაიზარდოს მასწავლებლის ხელფასი, რათა სკოლაში შევიდნენ და პროფესიაში დარჩნენ კონკურენტული კადრები, ხოლო მასწავლებლის პროფესია მიმზიდველი გახდეს ახალგაზრდებისთვის.
• ყველა სკოლაში დაიშვას ფსიქოლოგის შტატი და სკოლის ფსიქოლოგის საქმიანობა გახდეს რეგულირებადი პროფესია.
• დაინერგოს სასკოლო კვების პროგრამა, ყურადღება მიექცეს სპორტის გაკვეთილების ხარისხიანად ჩატარებას და სკოლის შენობაში ჰიგიენის ნორმების დაცვას.
• დაევალოს სკოლის ადმინისტრაციას დანერგოს მშობელთა და მოსწავლეთა უკუკავშირის სისტემა და დასახოს მათ მიერ იდენტიფიცრებული პრობლემების გადასაჭრელად წლიური გეგმა. შემუშავდეს სავალდებულო დიალოგის/ უკუკავშირის ფორმატები მოსწავლეებსა და სკოლის ადმინისტრაციას შორის.
• დაევალოს სკოლის ადმინისტრაციას უზრუნველყოს რეალური და ეფექტური მშობელთა ჩართულობა, რომელიც დაფუძნებული იქნება თანამშრომლობისა და ანგარიშვალდებულების პრინციპებზე.
• მაღალი თანამდებობის პირებს (როგორც აღმასრულებელ, ისე საკანონმდებლო ორგანოში) კანონმდებლობით დაეკისროთ შვილებისთვის საჯარო სკოლებში განათლების მიცემა, რათა გაუჩნდეთ ინტერესი და მოტივაცია, გაუმჯობესდეს განათლების ხარისხი.

განათლება არ გახდა არც ერთი ხელისუფლების პრიორიტეტი. 2019 წლის ქართული ოცნების დაპირება, რომ განათლების დაფინანსება 2022 წლისთვის მშპ-ს 6 %-მდე გაზრდებოდა, 2028 წლისთვის გადავადდა. ხოლო 2,5 მილიარდ ლარამდე გაზრდილი ბიუჯეტის პირობებში მოსწავლეების საბაზო საჭიროებები კვლავ დაუკმაყოფილებელია.

ჩვენთვის მიუღებელია, რომ 21-ე საუკუნის საქართველოში, რომელიც ევროინტეგრაციას ესწრაფვის, მათ შორის ევროპული ხარისხის განათლების მიღების მიზნით, ბავშვების უფლებები და ღირსება ჯერ ისევ სათანადოდ არ არის დაცული, აუტანელია, რომ პრიორიტეტი არ ენიჭება მომავალი თაობის განათლებას და განვითარებას, რაც ქვეყნის წინსვლის წინაპირობაა. ამ მანიფესტით გვინდა მოვუწოდოთ საზოგადოებას მხარი დაუჭიროს მშობლების მოთხოვნებს და სოლიდარობა გამოუცხადოს ბავშვებს, რომლებსაც გამოწვევად ექცათ სკოლის კედლებში ყოფნა.

მიმდინარე წლის 26 თებერვალს განათლების სამინისტრომ ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების ახალი პროექტი წარმოადგინა. ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნები საქართველოში 2004 წელს შეიქმნა. აღნიშნული დოკუმენტი საქართველოს მთავრობის დადგენილებაა, რომელიც დღემდე არეგულირებს სასკოლო განათლების მთავარ პრინციპებს და მიმართულებებს.

განათლების სამინისტრომ ფართო საზოგადოებას ზგემის განახლებული რედაქციის შესაფასებლად 10 დღე მისცა. მშობელთა ასოციაციის წევრები ზგემის ახალ პროექტს გაეცნენ და  განათლების სამინისტროს კრიტიკული შეფასება გაუგზავნეს.

წერილის ტექსტი საჯაროდ ქვეყნდება:

ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების ახალი რედაქციის პროექტი კონცეპტუალურად განსხვავებულია 2004 წლის რედაქციისგან. წარმოდგენილ პროექტში შეტანილია ისეთი ცვლილებები, რაზეც საზოგადოებაში არ ყოფილა მსჯელობა და მით უფრო, შეთანხმება.

მშობელთა ასოციაციის წევრებისთვის კრიტიკის ძირითადი საფუძველია ის ფაქტი, რომ ზგემის ახალი პროექტის ანონსში და თავად პროექტშიც ეროვნული ღირებულებები, როგორიცაა პატრიოტიზმი, ქართული ტრადიციების დაცვა, ოჯახის, საქართველოს ისტორიის და ქართული კულტურის პატივისცემა წარმოდგენილია, როგორც ზოგადსაკაცობრიო ღირებულებებისგან განყენებული მცნებები.  მშობელთა ასოციაციის წევრები ვფიქრობთ, რომ უკიდურესად საშიშია, როდესაც მთავრობა სკოლის დანიშნულებაზე მსჯელობის დროს ერთმანეთს უპირისპირებს ეროვნულ და ზოგადსაკაცობრიო ღირებულებებს. ვშიშობთ, რომ ეს ყოველივე ხელს შეუწყობს საზოგადოების ფართო ფენების შეცდომაში შეყვანას და გამოიწვევს საწინააღმდეგო აზრის მქონე ჯგუფების ერთმანეთთან უსაგნო დაპირისპირებას, რომელიც ორმხრივი მარცხისთვის არის განწირული და ზიანის მომტანია ქვეყნისთვის.

ზოგიერთი პრობლემური ჩანაწერების შესახებ:

• პრობლემურია ძველი რედაქციიდან აღნიშნული ჩანაწერის და მისი იდეის ამოღება: „ზოგადი განათლების სისტემა მიზნად ისახავს შექმნას ხელსაყრელი პირობები ეროვნული და ზოგადსაკაცობრიო ღირებულებების მატარებელი, თავისუფალი პიროვნების ჩამოყალიბებისათვის.“ ტერმინი „თავისუფალი პიროვნება“ საერთოდ ამოღებულია ახალი რედაქციიდან, რაც კრიტიკულად ფასდება მოსწავლეთა მშობლების მიერ.
• ზგემის ახალი პროექტით, სახელმწიფო ერთპიროვნული აღმზრდელის როლშია, რაც ეწინააღმდეგება დემოკრატიულ პრინციპებს. უგულებელყოფილია ოჯახის როლი, არაფერია ნათქვამი მშობლების მონაწილეობაზე. ზგემში გაწერილი უნდა იყოს, როგორ პირობებს ქმნის სახელმწიფო, რა უნარებისა და ღირებულებების მქონე მოქალაქის ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს. ასევე, უნდა გაიწეროს, სახელმწიფოს გარდა ვინ არიან ის აქტორები, რომლებიც მონაწილეობას იღებენ მიზნების მიღწევაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში ჩვენ მივიღებთ გასული საუკუნეების სკოლას, დახურულ ინსტიტუციას.
• გაურკვეველი, საფრთხისშემცველი და ავტორიტარული სახელმწიფოსთვის ნიადაგის მკვებავია ახალი რედაქციის ეს ჩანაწერი: „ინდივიდებთან და სახელმწიფო ინსტიტუციებთან კომუნიკაციის მაღალი კულტურის მქონე მოქალაქის ჩამოყალიბება;“ კომუნიკაციის უნარი მოქალაქეს ერთნაირად სჭირდება როგორც სახელმწიფო ორგანოებთან ურთიერთობისთვის, ისე კერძო და სამოქალაქო სექტორთან, ინდივიდთან თუ გუნდთან, თანამოაზრესთან თუ განსხვავებულ ადამიანთან. შესაბამისად, რას ემსახურება ეს ჩანაწერი სრულიად გაუგებარი, ხოლო შინაარსი მიუღებელია მშობლებისთვის.
• Ზგემის ახალი რედაქცია ვერ ხედავს საქართველოს საზოგადოების კულტურულ, რელიგიურ, ეთნიკურ და ენობრივ მრავალფეროვნებას. ზგემის ენა შეზღუდულია “ქართული ტრადიციით”, “ეროვნულ-პატრიოტულ სულისკვეთებით“. პროექტში ნახსენებია ტოლერანტობა და კულტურული მრავალფეროვნების პატივისცემა, თუმცა არაფერია ნათქვამი თანასწორობაზე, განსხვავებულ კულტურათა შესახებ ცოდნასა და გაზიარებაზე, კულტურათშორის დიალოგსა და კომუნიკაციის კულტურაზე.
• ზგემის ახალი ვერსიაში აქცენტი კეთდება იმდენად ზოგადად კონცეფციებზე, რომ შეუძლებელი ხდება იმის გააზრება, თუ როგორ უნდა მიიღწეს ეს მიზნები, რა სახით კონვერტირდება ის საგაკვეთილო პროცესში. მაგალითისთვის, მორალი და ზნეობა ინდივიდუალური, კულტურულად სპეციფიური და სწრაფად ცვალებადი შეიძლება იყოს. ამიტომ, ზოგადი განათლების მიზანი არ უნდა იყოს ერთი რომელიმე ზნეობისა და მორალის თავს მოხვევა, არამედ კრიტიკულად მოაზროვნე, ცოდნით და შესაბამისი უნარებით აღჭურვილი, მოაზროვნე, შემოქმედებითი და ამავე დროს სოლიდარული მოქალაქის ჩამოყალიბება. ზგემის ახალ პროექტში ჩამოთვლილი კონცეფციები ტოვებს ფართო ინტერპრეტაციების შესაძლებლობას და ბუნდოვანს ხდის სასურველი მომავლის ხედვას.

მოსწავლეთა მშობლების ხედვა:

მოსწავლეთა მშობლების დაკვეთაა, რომ ზოგადი განათლების სისტემამ უზრუნველყოს, ბავშვი ვითარდებოდეს და განათლებას იღებდეს ისეთ საგანმანათლებლო დაწესებულებაში, სადაც მეცნიერულ მიდგომებს, დასაბუთებული არჩევანის გაკეთებას, დამოუკიდებლად ცხოვრებას და სხვებთან მშვიდობიან თანაარსებობას სწავლობენ მოსწავლეები, მასწავლებლები და მშობლები. ზოგადი განათლების სისტემა ეფუძნებოდეს პოლიტიკის სტაბილურობასა და ცვლილებას შორის ბალანსს, საზოგადოების მაღალ თანამონაწილეობას, თანასწორობას და კეთილდღეობას.

ზოგადი განათლების სისტემა უნდა იყოს თითოეული მოსწავლის შესაძლებლობაზე, საჭიროებასა და ინტერესზე მორგებული. საგანმანათლებლო გარემო უნდა იყოს დემოკრატიული და უსაფრთხო, ტექნოლოგიებით, პროგრესული და ნოვაციური რესურსებით უზრუნველყოფილი.

Მშობლების მოთხოვნა განათლების სისტემის მიმართ არის, რომ განათლება იყოს საყოველთაო, თანაბრად ხელმისაწვდომი და თანაბრად ხარისხიანი საზოგადოების ყველა სოციალური ჯგუფისთვის. სკოლა უნდა იყოს თანამედროვე საგანმანათლებლო ინფრასტრუქტურის, უსაფრთხო, ტექნოლოგიებითა და სამეცნიერო ლაბორატორიებით აღჭურვილი, კეთილგანწყობილი და ინკლუზიური, რომელიც უზრუნველყოფს  ცოდნის დაგროვებასა და ცოდნისადმი ინტერესის გაღვივებას, დემოკრატიული საზოგადოებისთვის აუცილებელი სოციალური უნარების შეძენას (კონფლიქტის მართვა, ეფექტური კომუნიკაცია, ემპათია, გუნდური მუშაობა, სამოქალაქო ცნობიერიება და ა.შ.), კრიტიკულ აზროვნებას, შემოქმედებითობას და გადაწყვეტილების დამოუკიდებლად მიღების უნარებს.

მშობლებისთვის პრინციპულად მნიშვნელოვანია, რა მიზნებს დაისახავს ზოგადი განათლების სისტემა. მშობელთა ასოციაციის წევრები იმედს ვიტოვებთ, რომ ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების პარლამენტში წარდგენამდე სამინისტრო ღია განხილვისთვის კიდევ ერთხელ წარმოადგენს განახლებულ/რედაქტირებულ პროექტს, რომლის განხილვისთვის ფართო საზოგადოებას გონივრული დრო გვექნება.

ხატია მიმინოშვილის ნამდვილი ამბავი

4 შვილის დედა ვარ. შვილების სასკოლო ცხოვრებაში მათი სკოლაში მიყვანის დღიდან ვმონაწილეობ. ჩემთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხი ბავშვების ფიზიკური უსაფრთხოებაა, როგორც სკოლაში, ასევე მის გარეთ.

წლებია მაწუხებს, რომ სკოლამდე მისასვლელი გზები არ არის უსაფრთხო. ჩემი შვილების სკოლასთან არაერთი ავტოსაგზაო შემთხვევა მოხდა და რამდენიმე ბავშვი დაშავდა. საქართველოში სკოლების უმეტესობა გზასთან ახლოს მდებარეობს. მოსწავლეების უსაფრთხო გადაადგილებისთვის საჭიროა არსებობდეს ტროტუარი, ზებრა გადასასვლელი, შუქნიშანი და სხვადასხვა გაფრთხილების შემცველი საგზაო ნიშნები. სასკოლო ზონები უნდა იყოს გამოყოფილი. ხშირია შემთხვევები, როდესაც სკოლის წინა სივრცეს მანქანები იკავებენ, რის შედეგადაც იქ მცირეწლოვანი ბავშვის მარტო გადაადგილება საშიშია.

დავიწყე გამოსავალზე ფიქრი – სკოლასთან შუქნიშნის დამონტაჟების მოთხოვნით წერილების წერა თბილისის მერიის სატრანსპორტო სამსახურში. წლები გაიწელა ეს პროცესი. აღმოჩნდა რომ მარტო ვიყავი, არ მყავდა თანამოაზრეები. ამის მიუხედავად არ ვჩერდებოდი და ვაგრძელებდი სვლას მიზნისკენ. რა უფლება მქონდა გავჩერებულიყავი, როცა ჩემი შვილები და მათი მეგობრები ყოველ დღე კვეთდნენ სიცოცხლისთვის საშიშ სამანქანე გზას.

ნელ-ნელა გულშემატკივრები და თანამოაზრეეებიც შევიძინე, ერთ-ერთი ასეთი კი ორგანიზაცია “მშობლები განათლებისთვის”აღმოჩნდა, რომელიც შემთხვევით აღმოვაჩინე და მივხვდი რომ მათთან ერთად ბევრი სასიკეთო ცვლილებების განხორციელებას მოვახერხებდი.

მონაწილეობა მივიღე პროექტში „მშობელთა ორგანიზებული ჩართულობა სკოლაში“, რომლის ფარგლებშიც ჩვენ სკოლაში ჩავატარეთ საინფორმაციო შეხვედრები და ტრენინგები მშობელთა ჩართულობის შესახებ. აქ გავიცანი სხვა მშობლები და აღმოვაჩინე, რომ სულაც არ ვყოფილვარ მარტო.

მეტიც, ტრენინგზე გამიჩნდა იდეა, რომ 1 ივნისს, ბავშვთა უფლებების დაცვის დღეს, სკოლის მიმდებარედ მოგვეწყო აქცია პერფორმანსი მშობლებისა და ბაშვების მონაწილეობით და მოგვეთხოვა შუქნიშნის დამონტაჟება.

ეს იყო პირველი შემთხვევა, რომ თანამოაზრე მშობლები გავერთიანდით. სასიხარულო ისიც გვქონდა, რომ აქციაზე ჩვენი სკოლის მოსწავლეების და მათი მშობლების გარდა შემოგვიერთდნენ სხვა სკოლების მოსწავლეთა მშობლებიც, რომლებიც ორგანიზაციის დახმარებით გავიცანი. ხმა მივაწვდინეთ საგზაო უსაფრთხოების თემაზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციებს და მედიასაც.

ჩვენმა აქციამ შთამბეჭდავად ჩაიარა. რამდენიმე ტელევიზიამ და ციფრულმა მედია სააგენტომ გააშუქა ჩვენი ამბავი. მშობლებმა მივეცით ინტერვიუები. სწორად დაგეგმილ აქტიურობას შედეგიც მყისიერად მოყვა. ძალიან მალე სკოლასთან ღილაკიანი შუქნიშანი დამონტაჟდა და შედარებით უსაფრთხო გახდა გადასასვლელი.

უამრავი საკითხია, რაშიც ჩვენ, მშობლებს შეგვიძლია დახმარება გავუწიოთ სკოლას თითოეული მოსწავლის საკეთილდღეოდ. უამრავი პრობლემის მოგვარებაა შესაძლებელი თანმიმდევრული, პოზიტიური, დროული და სწორი ნაბიჯებით. მოსწავლე-სკოლა-მშობელი, ეს უნდა იყოს უწყვეტი სამკუთხედი, რაც დადებითად აისახება მოსწავლის როგორც აკადემიურ შედეგებზე, ისე მის უსაფრთხოებაზე და მოქალაქეობრივ ზრდაზე.

თამარ ფირცხალაიშვილის და ქეთევან ნახუცრიშვილის ნამდვილი ამბავი

სასკოლო პროცესებში მონაწილეობისკენ იმ პრობლემებმა გვიბიძგა, რაც სკოლებშია. ჩავთვალეთ, რომ ბავშვების კეთილდღეობისთვის საჭირო იყო მშობლების აქტიური ჩართულობა. თავდაპირველად თითოეული ჩვენგანი მარტო იყო, განიცდიდა თანამოაზრეების ნაკლებობას. ეგონა, რომ მხოლოდ მას აწუხებდა ესა თუ ის გამოწვევა.

თანამოაზრეებმა ერთმანეთი აღმოვაჩინეთ მას შემდეგ, რაც დაიწყო პროექტი „მშობელთა ორგანიზებული ჩართულობა სკოლაში“. პირველი ჩვენი ერთად გადადგმული ნაბიჯი აქცია-პერფომანსი იყო,საგზაო პრობლემასთან დაკავშირებით. ამ პრობლემამ გაგვაერთიანა და დაგვანახა, რომ აზრის გამოხატვას და ჩვენი პოზიციის დაფიქსირებას, ყოველთვის აქვს აზრი. მშობლებს ერთადერთი მოტივი გვაქვს – შევქმნათ ყველა ბავშვისთვის უსაფრთხო გარემო სკოლაში,რაც მათ ყოველდღიურობას მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს.

იხილეთ მოსწავლეებისა და მშობლების აქცია პერფორმანსის ამსახველი ფოტოები

პუბლიკაცია “როგორ ცვლიან მშობლები სკოლას” სრულად იხილეთ ბმულზე . სახელმძღვანელო USAID-ის სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობის პროგრამის მხარდაჭერით გამოიცა და ასახავს პროექტის „მშობელთა ორგანიზებული ჩართულობა სკოლაში“ ფარგლებში 2023 წლის განმავლობაში მიღებულ გამოცდილებასა და შედეგებს.

სკოლების სანიტარიულ-ჰიგიენური მდგომარეობის შესახებ მშობელთა აზრის შესწავლის
მიზნით არასამთავრობო ორგანიზაციამ „მშობლები განათლებისთვის“ (P4E) online გამოკითხვა ჩაატარა, რომელშიც 1030-მა მშობელმა მიიღო მონაწილეობა. მათ შორის, თბილისში, სხვა დიდ ქალაქებსა და სოფლებში მცხოვრებმა პირებმა.

გამოკითხვის შედეგები სრულად იხილეთ ბმულზე 

გამოკითხვის ჩატარების საფუძველი გახდა მშობელთა მაღალი მიმართვიანობა. გასული ერთი წლის განმავლობაში მშობელთა ასოციაციას არაერთი მშობელი დაუკავშირდა, რომელიც წუხილს გამოთქვამდა მისი შვილის სკოლაში არსებული ბინძური გარემოს გამო. სკოლებში სისუფთავის დაცვის პრობლემამ ერთ-ერთი პირველი ადგილი დაიკავა 2023 წლის ივლისში გამოცემულ პუბლიკაციაში „სასკოლო გამოწვევები“, რომლის შედგენაში 800 მშობელი იყო ჩართული. სკოლებში ანტისანიტარიაზე წლებია მიუთითებს სახალხო დამცველის ანგარიშები, რომლის მიხედვითაც სკოლის სველი წერტილები ხშირად ანტისანიტარიულ პირობებში ფუნქციონირებს, რაც საფრთხეს უქმნის მოსწავლეების ჯანმრთელობას და აფერხებს ბავშვთა განვითარებას.

გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, მოსწავლეთა მშობლების ნაწილი საგანგაშოდ აფასებს  სკოლის შენობებში სისუფთავის დაცვის მაჩვენებელს. მათი ინფორმაციით, სკოლებს არ ჰყავთ საკმარისი რაოდენობით დამლაგებლები, ზოგიერთ შემთხვევაში კი საერთოდ არ ჰყავთ დამლაგებელი. ასეთ სკოლებს მოსწავლეები, მასწავლებლები და მშობლები ალაგებენ.

მშობლები ამბობენ, რომ დაბალი ხელფასის გამო სკოლას უჭირს მოიზიდოს და შეინარჩუნოს თანამშრომლები დამლაგებლის პოზიციაზე.

• გამოკითხულთა 85% ამბობს, რომ სკოლის საპირფარეშოში უსიამოვნო სუნი დგას.
• გამოკითხულთა 50% ამბობს, რომ სკოლის საპირფარეშო „უმეტესად დაბინძურებულია“.
• გამოკითხულთა 40% ამბობს, რომ მისი შვილის საპირფარეშოში კარი არ იკეტება, რადგან არ აქვს საკეტი ან დაზიანებულია.
• გამოკითხულთა 44% ამბობს, რომ მათი შვილის სკოლის საპირფარეშოში ხან საპონი არ არის და ხან ქაღალდი. დამატებით 17% კი აცხადებს, რომ არც საპონია და არც ქაღალდი.
• გამოკითხულთა 31% ამბობს, რომ მისი შვილი ცდილობს არ გამოიყენოს სკოლის საპირფარეშო, ხოლო 4,5% ამბობს, რომ მათი შვილები არასოდეს სარგებლობენ სკოლის საპირფარეშოთი.

მშობლების ცნობით,  პრობლემური საკითხია საკლასო ოთახების სველი წესით დალაგებაც. გამოკითხულთა მხოლოდ 17% ამბობს, რომ საკლასო ოთახის სველი წესით დასუფთავება ყოველდღიურად ხდება. სხვათა მოსაზრებით ოთახები კვირაში ერთხელ ან უფრო იშვიათად იწმინდება. მშობლების 20% ამბობს, რომ თვითონაც მიუღია მონაწილეობა სკოლის დასუფთავებაში. 14%-ს დაუდია თანხა იმისთვის, რომ დამატებით გადაეხადათ სკოლის დამლაგებლისთვის ან დაექირავებინათ გარეშე პირი საკლასო ოთახის დასალაგებლად. 12% მიუღია მონაწილეობა ფულის შეგროვებაში, რათა შეეძინათ საპირფარეშოს ქაღალდი და ჰიგიენის დაცვის სხვა საშუალებები სკოლაში მისატანად. ხოლო 6%-ს თავად მიუტანია სკოლაში საპირფარეშოს ქაღალდი და სველი ხელსახოცები.

მოსწავლეთა მშობლები ფიქრობენ, რომ განათლების მინისტრის მიერ სკოლის ტექნიკური პერსონალისთვის დაანონსებული ხელფასების 10%-30%-ანი ზრდა მნიშვნელოვან ზეგავლენას ვერ მოახდებს სკოლებში ანტისანიტარიის აღმოხვრაზე.

• მშობლები, საქართველოს მთავრობას მოუწოდებენ გააორმაგოს დამლაგებლების ანაზღაურება და მათი საშტატო ერთეული სკოლებში, რათა შესაძლებელი გახდეს სანიტარიულ-ჰიგიენური პირობების დაცვა და შეიქმნას ბავშვების ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხო გარემო.

• გამოკითხული მშობლები საჭიროდ თვლიან, შეიქმნას სკოლის სანიტარიული კვანძების,საკლასო ოთახების, სპორტული დარბაზების და სხვა სივრცეების დასუფთავებისპროტოკოლი, რომელიც მკაცრად იქნება დაცული ყველა სკოლაში.

• გამოკითხული მშობლები გარდაუვალ აუცილებლობად მიიჩნევენ სასკოლო სივრცეშიბავშვებისთვის ჰიგიენის ნორმების დაცვის სწავლებას, ასევე, ინფრასტრუქტურის დარესურსების მოფრთხილების აუცილებლობაზე ყურადღების გამახვილებას. ამასთან,მშობლები მზადყოფნას გამოთქვამენ თავისი წვლილი შეიტანონ მოსწავლეთაცნობიერების ამაღლების საქმეში.

გამოკითხვა ჩატარდა პროექტის „მშობელთა ორგანიზებული ჩართულობა სკოლაში“ ფარგლებში, რომელიც მიმდინარეობს USAID-ის სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობის პროგრამის მხარდაჭერით.

ციფრული წიგნიერების გაზრდის მიზნით მშობლებისთვის გზამკვლევი გამოიცა, რომელზეც არასამთავრობო ორგანიზაციამ “მშობლები განათლებისთვის” იმუშავა. გზამკვლევი სკოლამდელი და სკოლის ასაკის ბავშვების მშობლებს საბაზისო ცოდნას შესძენს ინტერნეტის უსაფრთხო მოხმარების შესახებ და პოტენციური საფრთხეებისგან შვილების დასაცავად; ამასთანავე, კიდევ ერთხელ აჩვენებს მათ ინტერნეტის დადებით მხარეებსა და შესაძლებლობებს. სახელმძღვანელოს სრული ვერსია იხილეთ ბმულზე  

ციფრული უსაფრთხოების გზამკვლევი სამ თემატურ ნაწილადაა დაყოფილი. თითოეული ნაწილი იმ გამოწვევას ეხმიანება, რომლის წინაშეც დგანან მშობლები.

• ეკრანდამოკიდებულების მზარდი პრობლემა კიდევ უფრო გამწვავდა პანდემიისას, როდესაც ინტერნეტი, ფაქტობრივად, სწავლის, მუშაობის, კომუნიკაციისა და ინფორმაციის გაცვლის ერთადერთ წყაროდ იქცა. გზამკვლევში მიმოხილულია ეკრანდამოკიდებულების იდენტიფიცირების, პრევენციისა და ინტერვენციის გზები. (თემის ავტორი – ფსიქოდიაგნოსტი, ფსიქოკონსულტანტი ზანდა ჩეჩელაშვილი)
• ციფრული უსაფრთხოება მოიცავს როგორც მოწყობილობების ფიზიკურ უსაფრთხოებას, ასევე, პირადი მონაცემების დაცვისა და უსაფრთხო ნავიგაციის წესებს. გზამკვლევი მიმოიხილავს ყველაზე გავრცელებულ საფრთხეებს და მათგან თავდაცვისა თუ მათზე რეაგირების საშუალებებს. (თემის ავტორი – ციფრული ტექნოლოგიების სპეციალისტი ლილი ფულარიანი)
• მედია წიგნიერება თანამედროვე ადამიანის უმნიშველოვანესი უნარ-ჩვევაა და ნიშნავს, რომ ადამიანს შეუძლია, ინტერნეტში არსებული ზღვა ინფორმაციიდან გამოარჩიოს სანდო, გადამოწმებული ინფორმაცია; არ გახდეს დეზინფორმაციისა და მავნე პროპაგანდის მსხვერპლი; დაიცვას როგორც საკუთარი თავი, ასევე, სხვები. თანამედროვე სამყაროში ინტერნეტის მოხმარების შეწყვეტა უამრავი შესაძლებლობის დაკარგვას ნიშნავს. ამის საპირწონე კი მხოლოდ და მხოლოდ განათლებაა, ამ შემთხვევაში -ციფრული განათლება. (თემის ავტორი – მედიაწიგნიერების მკვლევარი სოფო გელავა)

გზამკვლევის შექმნა შესაძლებელი გახდა ესტონურ ორგანიზაცია „ელექტრონული მართვის აკადემიასთან“ და „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტთან“ პარტნიორობით DRIVE პროექტის ფარგლებში, კორპორაცია Luminate-ის ფინანსური მხარდაჭერით.